ΚΑΤΩΤΑΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

 ΚΑΤΩΤΑΤΑ  ΟΡΙΑ  ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

ΑΙΤΗΜΑ ΜΑΣ: Επανασύνδεση της κατώτερης σύνταξης στο 80%

του κατώτερου μισθού 

Τι ίσχυε για το κατώτατο όριο των Συντάξεων πριν την εφαρμογή των μνημονίων:

Για τους ασφαλισμένους μέχρι 31-12-1992, το ύψος των κατώτατων ορίων στις συντάξεις γήρατος- αναπηρίας αντιστοιχούσε, κατά κανόνα, στο 20πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (ΗΑΕ), όπως αυτό είχε διαμορφωθεί στις 30-9-1990.

Για τους ασφαλισμένους μετά την 1-1-1993, το ύψος των κατώτατων ορίων στις συντάξεις γήρατος - αναπηρίας αντιστοιχούσε στο 70% του κατώτατου μισθού έγγαμου εργαζομένου, όπως αυτός προβλεπόταν στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του έτους 2002 (Ν. 3029/2002). Στην πορεία των χρόνων ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τα 20 ΗΑΕ της ΕΓΣΣΕ άλλαξε το 2012 κι έπειτα υπολογιζόταν με βάση τα 15 ΗΑΕ.

Έτσι καταλήξαμε στην κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ που ανερχόταν στα 486 ευρώ.

Μετά την εφαρμογή των μνημονίων έχουμε:

Με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ 6/2012 κυβέρνηση Παπαδήμου) μειώθηκε το κατώτατο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη από τα 33,04 € στα 26,18 €

Τον Αύγουστο του 2015 (14-8-2015) εκδόθηκε η περίφημη "Εγκύκλιο Χαϊκάλη", σε εφαρμογή των Νόμων 3863/10 και 3865/2010 (Δεν την είχαν εκδώσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις λόγω πολιτικού κόστους προφανώς). Σύμφωνα με την οποία από 1-1-2015 η κατώτατη σύνταξη δεν θα υπολείπεται όχι των 486 ευρώ μηνιαία, όπως ίσχυε μέχρι τότε, αλλά των 15 ημερομισθίων του ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή 26,18 Χ15 = 392 ευρώ. Δηλαδή είχαμε μείωση από τα 486 στα 392,7 ευρώ.

Με τον Ν. 4336/2015 (Γ΄ μνημόνιο) και πιο συγκεκριμένα με άρθρο 2, Υποπαρ. Ε 2, περ. 1α, προβλέφθηκε ότι για όσους η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης αρχίζει από την 1-9-2015 και εφεξής, λαμβάνουν μόνο το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων (οργανικό ποσό). Εάν το ποσό που προκύπτει είναι μικρότερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου ορίου, τότε χορηγείται το (οργανικό) ποσό αυτό.

Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (ρήτρα προσδοκίμου στα όρια ηλικίας), καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο. Σε περίπτωση που το προκύπτον (οργανικό) ποσό είναι μεγαλύτερο του κατώτατου ορίου, τότε καταβάλλεται το (οργανικό) ποσό αυτό. Η μη καταβολή του «κοινωνικού» τμήματος της κατώτατης σύνταξης για όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 1-9-2015 χωρίς να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους για τον ιδιωτικό τομέα σημαίνει ότι οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που θα κατέθεταν αίτηση από 1.9.2015 και μετά και δεν είχαν συμπληρώσει το 67ο έτος στην ηλικία δεν λαμβάνουν το λεγόμενο «προνοιακό» τμήμα της σύνταξης (δηλαδή αυτό μεταξύ της αναλογίας των εισφορών τους και έως τα 486 €, που μετά την «Εγκύκλιο Χαϊκάλη» έγιναν 392 €).

Επίσης στον Ν. 4336/2015, (Γ΄ μνημόνιο - παρ. Γ.2.5.1) προβλέπεται ότι η κατώτατη σύνταξη (ή «βασική» ή «εθνική») θα καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας και με εισοδηματικά κριτήρια. Συγκεκριμένα η διατύπωση έχει ως εξής: «Όσοι συνταξιοδοτούνται μετά τις 30 Ιουνίου 2015 θα έχουν πρόσβαση σε βασικές, εγγυημένες συντάξεις με βάση τις εισφορές και με εισοδηματικά κριτήρια μόνον όταν θα έχουν συμπληρώσει τη νόμιμη κανονική ηλικία συνταξιοδότησης, που είναι σήμερα τα 67 έτη». Η διάταξη αυτή παραμένει για την ώρα ανενεργός και η εφαρμογή του μπορεί στο μέλλον να βρει εφαρμογή πέρα από τις κατώτατες συντάξεις και σε συντάξεις ή σε επιδόματα.

Με το άρθρο 14, παρ.2α, του Ν. 4387/2016 «πάγωσαν» στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31-12-2014 όλες οι κύριες συντάξεις μέχρι 31-12-2018 και με το άρθρο 96, παρ. 5, από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού  κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που προβλέπουν κατώτατα όρια επικουρικών συντάξεων καταργούνται και η χορήγηση της επικουρικής σύνταξης γίνεται αποκλειστικά με τους όρους του παρόντος.

Με τον Ν. 4670/2020 (Βρούτση)  στην συνέχεια νομιμοποιήθηκε ως δεδομένη η κατάργηση των κατώτατων ορίων στις κύριες συντάξεις και τις επικουρικές.

Η αντικατάστασή των κατώτερων ορίων από την εθνική σύνταξη (πλήρη με 20 έτη ή μειωμένη με 15ετία και πλήρη με 20ετία στα 67 έτη) έχει οδηγήσει ώστε οι πενιχρές συντάξεις των χαμηλοσυνταξιούχων να καταβαραθρώνονται. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση όπου συνταξιούχος με 15 έτη ασφάλισης, που θα ελάμβανε, προ του νόμου Κατρούγκαλου, σύνταξη κατώτατου ορίου 486 ευρώ και επιπλέον την ανταποδοτική με βάση τις εισφορές, βρέθηκε στο κενό, αφού λαμβάνει μόνο την εθνική σύνταξη.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Ι: Οργανικό ποσό είναι το τμήμα που αναλογεί στις εισφορές και τα έτη ασφάλισης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΙΙ: Το ποσό της εθνικής σύνταξης (από 1/1/2025 είναι 436,40 ευρώ για 20 έτη ασφάλισης και 392.76 για 15 έτη). Αποτελεί ένα είδος ελάχιστης βάσης, αλλά δεν είναι το κατώτατο όριο όπως ίσχυε παλαιότερα.

Κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου από 1-1-2025 είναι: Για 20 έτη ασφάλισης 436,40 και για 15 έτη 409,13 ευρώ.

Κατώτατο όριο σύνταξης λόγω αναπηρίας και με λιγότερα από 15 έτη ασφάλισης από 1-1-2025 είναι: 392,77 ευρώ.

Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω αναπηρίας από εργατικό ατύχημα, από την 1η Ιανουαρίου 2025, είναι 872,80 € (εθνική και ανταποδοτική σύνταξη). 

Για τη σύνταξη θανάτου λόγω εργατικού ατυχήματος από την 1-1-2025, το ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 872,80 € και επιμερίζεται στους δικαιούχους. 

Για προσωρινή σύνταξη αναπηρίας λόγω εργατικού ατυχήματος, το κατώτατο ποσό είναι 768,00 €.